Voorbereid op Belastingdienst-controle:
Officiële vragenlijst zzp’ers
Exacte vragen, praktische voorbeelden en tips!
Zo bereid je je voor op de vragenlijst van de belastingdienst
Sinds 1 januari 2025 is de Belastingdienst scherper gaan toezien op schijnzelfstandigheid en
kijkt zij niet alleen meer naar opdrachtgevers, maar vraagt zij ook zzp’ers zelf om hun
opdracht- en ondernemerssituatie toe te lichten. In deze vragenlijst lees je precies welke
informatie de Belastingdienst van jou verwacht en waar je op moet letten. Zo kun je je
optimaal voorbereiden en aantonen dat je écht zelfstandig werkt.
Gebruik dit overzicht als leidraad bij je eigen beantwoording: wie echt
ondernemerschap kan aantonen, hoeft zich geen zorgen te maken, mits je de
gevraagde gegevens helder en compleet aanlevert.
De 9 hoofdcategorieën waar de
Belastingdienst op controleert
- Aard en duur van werkzaamheden
- Hoe je werktijden en werkwijze zijn bepaald
- Je rol binnen de organisatie
- Hoe je beloning wordt bepaald en uitbetaald
- Hoe afspraken zijn gemaakt
- Hoogte van de beloning
- Persoonlijke uitvoering van het werk
- Commercieel risico
- Ondernemersgedrag
Aard en duur van de werkzaamheden
Beschrijf je werkzaamheden in detail: wat houd je opdracht precies in?
Voer je hetzelfde werk uit als vaste medewerkers? Maak een vergelijking met
personeel in loondienst
Geef je werkuren aan: hoeveel uur per dag en hoeveel dagen per week ben je actief?
Welke kennis en kwalificaties zijn vereist? Noem relevante opleidingen of
certificaten.
Werk je regelmatig terugkerend of puur op ad-hocbasis? Licht tijdelijke pieken en
structurele inzet toe.
Wat is je contractuele verlichting? Lever je enkel arbeidsuren of concreet
eindresultaat?
Tip: zorg dat je kunt aantonen dat je werkzaamheden gericht zijn op het bereiken van resultaat, niet alleen op het uitzitten van uren.
Hoe je werktijden en werkwijze zijn bepaald
Locatie van je werkzaamheden: Werk je op je eigen werkplek, bij de opdrachtgever
of bij cliënten thuis?
Rooster en planning: Werk je volgens vaste uren of bepaal je je werktijden zelf
flexibel?
Vrije dagen en verlof: Kun je zelfstandig pauzes of vrije dagen inplannen, of moet je
verlof eerst aanvragen?
Instructies en aanwijzingen: Ontvang je richtlijnen? Van wie, hoe gedetailleerd en
ben je verplicht deze op te volgen?
Onderbrekingsmogelijkheden: Mag je tussendoor andere opdrachten aannemen of
je werk stilleggen bij onenigheid?
Tip: leg vast hoe jouw flexibiliteit eruitziet. Bewaar bijvoorbeeld e-mails of afspraken waarin je zelf je werktijden of pauzes regelt.
Je rol binnen de organisatie
Je rol binnen de bedrijfsvoering: Is jouw werk een kernfunctie of juist
ondersteunend?
Duur van de samenwerking: Werk je langdurig en continu voor één opdrachtgever, of
is het kortdurend?
Samenwerking met personeel: Werk je nauw samen met medewerkers in loondienst,
in teamverband?
Toezicht en controle: Wie houdt de voortgang en kwaliteit van je werk in de gaten en
hoe gedetailleerd zijn die aanwijzingen?
Materiaal en middelen: Maak je gebruik van gereedschappen, apparatuur of software
van de opdrachtgever?
Vrijheid om opdrachten af te wijzen: Kun je zonder nadelige gevolgen ‘nee’ zeggen
tegen een klus?
Tip: Zorg, waar mogelijk, voor eigen materialen en leg afspraken vast over je recht om opdrachten te weigeren.
Persoonlijke uitvoering van het werk
Eigen uitvoering verplicht? Moet jij het werk altijd zelf doen, of mag iemand anders
het overnemen?
Vervanging mogelijk? Wie draagt zorg voor een vervanger en wie betaalt daarvoor?
Reeds vervangingen? Beschrijf concrete situaties waarin je iemand hebt laten
invallen.
Verdienmodel via derden? Kun je winst halen uit werk dat door anderen wordt
uitgevoerd?
Tip: Zorg dat vervanging formeel is afgesproken en leg vast wanneer en hoe dit plaatsvindt.
Hoe afspraken zijn gemaakt
Opsteller van de overeenkomst: Heeft de opdrachtgever een standaardcontract
gebruikt of hebben jullie de voorwaarden onderhandeld?
Invloed op de inhoud: Kon je zelf clausules aanpassen of extra afspraken toevoegen?
Algemene voorwaarden: Zijn er voorwaarden van de opdrachtgever van toepassing
en wat staat daarin?
Werkafspraken: Bestaan er schriftelijke functieomschrijvingen, werkprocedures of
gedetailleerde instructies?
Tip: Bewaar alle e-mails en correspondentie die aantonen hoe je hebt onderhandeld en welke wijzigingen je hebt doorgevoerd.
Hoe je beloningen wordt bepaald en uitbetaald
Vaststelling van de betaling: Ontvang je een uurtarief, een vaste prijs of een
beloning op basis van het behaalde resultaat?
Betalingspartij: Krijg je je vergoeding rechtstreeks van de opdrachtgever of via een
tussenpersoon?
Frequentie van uitbetaling: Wordt er wekelijks, maandelijks of op onregelmatige
basis uitgekeerd?
Tariefbepaling: Wie stelt het tarief vast en is er ruimte voor onderhandeling?
Doorbetaling bij afwezigheid: Valt ziekte, vakantie of arbeidsongeschiktheid ook
onder jouw vergoeding?
Facturatieproces: Stel je zelf je facturen op, of doet de opdrachtgever dat voor jou?
Tip: Maak altijd zelf je facturen op en zorg dat je over de tarieven kunt onderhandelen.
Hoogte van de beloning
Marktconformiteit: Is je tarief in lijn met wat gebruikelijk is in jouw branche en
vergelijkbaar met cao-afspraken?
Componenten van de beloning: Bestaat je vergoeding uit een basistarief en een
aparte onkosten- of kostendekking?
Vergelijking met loondienst: Hoe verhoudt jouw uurtarief zich tot het brutoloon dat
een werknemer voor hetzelfde werk ontvangt?
Tip: Onderbouw dat je uurprijs niet alleen marktconform is, maar ook voldoende hoger ligt dan het bruto-uurtarief in loondienst. Zo dek je je eigen verzekeringen, pensioen, administratiekosten en ondernemersrisico’s.
Commercieel risico
Op wiens rekening werk je? Draag je zelf de financiële risico’s of rust dit bij de
opdrachtgever?
Aansprakelijkheid bij klachten of schade: Wie neemt kosten en
verantwoordelijkheid voor herstel of compensatie?
Geen betaling bij ontevredenheid: Loop je het risico op extra uren en kosten voor
correcties zonder vergoeding?
Beroepsaansprakelijkheid: Heb je een eigen aansprakelijkheidsverzekering om
claims af te dekken?
Tip: Sluit eigen verzekeringen af en leg contractueel vast welke risico’s jij draagt.
Ondernemersgedrag
Aantal opdrachtgevers: Werk je gelijktijdig voor meerdere klanten of steeds één na de
ander?
Acquisitie en zichtbaarheid: Zet je actief marketing in—denk aan een eigen website,
netwerk of acquisitieactiviteiten?
Investeringen in je bedrijf: Heb je geïnvesteerd in bedrijfsmiddelen zoals apparatuur
of software?
Inschrijving bij de KvK: Sta je als ondernemer ingeschreven bij de Kamer van
Koophandel?
Fiscale behandeling: Draag je jezelf op als ondernemer voor de btw- en
inkomstenbelasting?
Tip: Zorg voor een professionele bedrijfsvoering—vul je KvK-vermelding aan met een duidelijke marketingstrategie en werk bewust met meerdere opdrachtgevers.
Belangrijke punten
De regels zijn onveranderd, maar de controle is verscherpt.
Zelfstandigheid blijft mogelijk, mits je dit hard kunt maken.
Bewijs je zelfstandigheid met goede documentatie.
Werk liever voor meerdere opdrachtgevers om afhankelijkheid te verminderen.
Gedraag je écht als ondernemer, niet alleen op papier maar ook in de praktijk.
Met deze vragen zie je hoe grondig de Belastingdienst te werk gaat. Het
goede nieuws? Wie echt zelfstandig is, hoeft zich geen zorgen te maken.
Bereid je goed voor en leg alles vast, dan ga je met een gerust hart de controle in.
