Werven via social media is populair onder werkgevers. Maar daarbij moet je je er wel bewust van zijn dat het algoritmes zijn die bepalen wie je vacature te zien krijgt. Joost Schrage betoogt dat daarbij hele groepen worden buitengesloten.
Naast de enorme tekorten, is er op de arbeidsmarkt geen populairder onderwerp dan diversiteit en inclusie. Ieder zichzelf respecterend bedrijf is welhaast continu bezig om de wereld te laten zien dat ze inclusiviteit en diversiteit écht hoog in het vaandel hebben staan. Er worden filmpjes opgenomen waarin alle kleuren van de regenboog een rol spelen, er worden boten afgehuurd om mee te varen in de jaarlijkse gaypride-vaartocht in de hoofdstad en niet te vergeten wordt op elke werken-bij-site geroepen dat iedereen welkom is. Mooie én noodzakelijke ontwikkelingen.
Maar wat gebeurt er als er nieuw – bij voorkeur divers en inclusief – personeel gezocht wordt? Dan wordt er steeds vaker massaal gebruik gemaakt van de vele mogelijkheden die sociale media bieden. Kekke filmpjes op TikTok, we willen als bedrijf toch ook laten zien dat we de jeugd écht wel begrijpen, Instagrammable vacaturebeschrijvingen met influencers, BN’ers en wie of wat al niet meer. En natuurlijk LinkedIn als hét zakelijke medium voor andere voorbeelden.
Free lunch
Bijzonder handig en het lijkt bijna gratis. Je krijgt namelijk nooit een rekening van Instagram of LinkedIn. Maar there is no such thing as a free lunch. Naast het feit dat sociale media alle mogelijke data verzamelen, bepalen zíj ook wie jouw post te zien krijgt. En wat heeft dat voor consequentie? Er worden hele groepen uitgesloten, ja noem het gerust gediscrimineerd. Een Amerikaans onderzoek laat bijvoorbeeld zien dat het algoritme ervoor zorgt dat vacatures voor goedbetaalde banen vaker getoond worden aan mannen dan aan vrouwen.
Vaak zijn werkgevers zich daar niet van bewust, maar het College voor de rechten van de mens is nu met een rapport gekomen waarin het luid en duidelijk beschreven staat. Werkgevers blijken er vaak namelijk totaal niet van op de hoogte dát er algoritmes gebruikt worden, laat staan hoe ze gebruikt worden en wat de invloed is van een dergelijke insteek.
Neem bijvoorbeeld LinkedIn. Niemand weet hoe het algoritme hiervan precies werkt en dus ook niet hoe en waarom bepaalde kandidaten in beeld komen. Kandidaten die minder digitaal vaardig zijn, komen bijvoorbeeld minder snel naar boven dan kandidaten met een gelikt profiel dat veel minder goed op de vacature past.
Gedrag
Ga zelf maar eens na hoe je eigen socialmediagedrag wordt beïnvloed. Ik krijg bijvoorbeeld op Facebook alleen nog maar zaken te zien waar ik eerder op geklikt heb. Los van of ik er echt belangstelling voor heb of dat ik gewoon nieuwsgierig ben. En berichten van mijn ‘vrienden’ krijg ik al helemaal nauwelijks meer te zien. De ene na de andere advertentie van producten waar ik vast enorme belangstelling voor heb (niet echt), elke dag meerdere foto’s van de Beatles of de Stones. Geen idee waarom, kennelijk heb ik ooit een geinig artikeltje aangeklikt.
Kortom, waarom is iedereen elke dag bezig om maar zo inclusief en divers over te komen en laten we het vervolgens aan de sociale media over om te bepalen wie welke informatie over ons te zien krijgt? Inclusiviteit wordt omgezet in exclusiviteit, niet insluiten, maar uitsluiten. Juist in een tijd waarin je wil dat ook minder voor de hand liggende kandidaten kennis kunnen maken met jouw organisatie en jouw vacatures. En de algoritmes doen precies het tegenovergestelde. Zij zorgen ervoor dat iedereen in zijn, haar of hen eigen bubbel blijft, niet verrast wordt met een bedrijf of baan waar je zelf nou nooit aan gedacht hebt. Zo bepaalt een handjevol techbedrijven wie er bij jou komt werken, en vooral, wie niet. Dat moet je als werkgever toch echt niet willen, hun macht is al zo groot.
Geruststellend is wel dat de Tweede kamer op dit moment werkt aan een wetsvoorstel dat werkgevers verplicht zich te verdiepen in algoritmes en ze dus beter te begrijpen. Maar dat kan best nog even duren, Dus werkgevers, wees alert en inclusief!
Bron: PW.